Op 25 mei 2018 werd de Algemene Verorderning Gegevensbescherming (AVG / GDPR) onder luid tromgeroffel van kracht. Niet toevallig op dezelfde dag, trad ook de gewijzigde bewakingscamerawetgeving in voege. Het filmen van personen impliceert immers ook een verwerking van persoonsgegevens.

De gewijzigde wetgeving voorziet onder meer in een verplichting tot (i) elektronische aangifte van het camerasysteem, (ii) het bijhouden van een specifiek register van beeldverwerkingsactiviteiten en (iii) het ophangen van (aangepaste) pictogrammen.

De niet-naleving van de bepalingen van de Camerawet wordt bovendien strenger gesanctioneerd.

Het gebruik en de plaatsing van camera’s in ondernemingen is onderworpen aan tal van regels. Zo mag de camerabewaking van werknemers slechts gebeuren voor specifieke doeleinden en mits naleving van een aantal specifieke voorwaarden opgenomen in de cao nr. 68. Eén van die voorwaarden bestaat erin dat de werkgever de werknemers(vertegenwoordigers) voorafgaandelijk informeert omtrent de camerabewaking.

Als het camerasysteem bovendien gebruikt wordt om misdrijven door derden (bijv. klanten, leveranciers, bezoekers,...) te voorkomen, vast te stellen of op te sporen, is er sprake van zgn. bewakingscamera’s. Voor dergelijke camera’s zal niet enkel de cao nr. 68 relevant zijn, maar ook de gewijzigde bewakingscamerawetgeving. De belangrijkste bijkomende verplichtingen zijn de volgende:

(i) Er moet een specifieke elektronische aangifte gebeuren aan de politiediensten via een standaardformulier op het specifieke e-loket van de FOD Binnenlandse Zaken via de website www.aangiftecamera.be. Deze registratie moet gebeuren per plaats die door camera’s wordt bewaakt, met verschillende verplichte vermeldingen, en moet jaarlijks opnieuw worden gevalideerd. Ook voor de bestaande camerasystemen die reeds gemeld werden aan de (vroegere) Privacycommissie, zal de nieuwe elektronische aangifte moeten gebeuren. Hiervoor is wel een overgangsperiode van 2 jaar voorzien. Dit moet dus uiterlijk vóór 25 mei 2020 gebeuren.

(ii) Er moet een specifiek register van de beeldverwerkingsactiviteiten worden bijgehouden. Deze verplichting is wel reeds van toepassing (sinds 25 mei 2018). Naast de gegevens die de GDPR verplicht oplegt voor het register van de verwerkingsactiviteiten, moet het register van de beeldverwerkingsactiviteiten bijkomend de volgende gegevens bevatten:

• de wettelijke basis voor de verwerking;
• de vermelding van het type plaats (hetzij besloten of niet-besloten);
• de technische beschrijving van de bewakingscamera's en, indien het gaat om vaste bewakingscamera's, hun locatie, in voorkomend geval aangegeven op een plan;
• indien het gaat om tijdelijke of mobiele bewakingscamera's, de beschrijving van de zones die door deze bewakingscamera's worden bewaakt en de gebruiksperiodes;
• de manier waarop informatie wordt gegeven over de verwerking (bijv. via een algemene privacy kennisgeving aan werknemers en andere personen);
• de plaats voor het verwerken van de beelden;
• of de beelden in real time bekeken worden en hoe dat desgevallend georganiseerd wordt.

(iii) Er moeten pictogrammen opgehangen worden aan de ingang om het publiek te waarschuwen dat er gebruik wordt gemaakt van bewakingscamera’s. Deze pictogrammen moeten - naast de voordien reeds verplichte vermeldingen - ook het telefoonnummer en de website (en in voorkomend geval de coördinaten van de functionaris voor de gegevensbescherming) van de onderneming vermelden. De bestaande pictogrammen moeten vóór 11 december 2018 worden aangepast aan de nieuwe reglementering.

De wetgever heeft bovendien aanzienlijk hogere sancties ingevoerd voor overtredingen van de Camerawet.

Verder mag niet uit het oog worden verloren dat de algemene verplichtingen van de GDPR blijven gelden, wat o.a. impliceert dat de onderneming uitgebreide informatie moet geven (bijv. via een privacyverklaring aan het personeel en/of een online privacyverklaring aan het publiek), dat er mogelijks een gegevensbeschermingseffectbeoordeling moet worden uitgevoerd, enzovoort.

> Actiepunt

Bij het invoeren van een nieuw bewakingscamerasysteem moet er een elektronische aangifte gedaan worden op www.aangiftecamera.be en pictogrammen opgehangen worden. Voor bestaande bewakingscamerasystemen moet vóór 25 mei 2020 een elektronische aangifte gedaan worden en moeten vóór 11 december 2018 de pictogrammen aangepast worden. Zodra het bewakingscamerasysteem in werking is, moet een specifiek register van de beeldverwerkingsactiviteiten worden bijgehouden.